Nataal - editie 37

NATAAL .nl 15 NATAAL ESTAFETTE Obstetric violence Droevig hoor ik weer het verhaal aan van een moeder. Ze verteld over haar bevalling. Wat er gebeurde en wat dat met haar deed. Sinds ik opkom voor de rechten van barende vrouwen schijn ik het uit te stralen. Ze komen als vanzelf naar me toe met hartverscheurende verhalen. Soms verteld met een geforceerde lach op het gezicht. Ze heeft nu toch immers een gezond kind? Obstetric violence is alle dwang, ongewenste handelingen en verbaal geweld die barende vrouwen vanuit hun zorgverleners te verduren krijgen. Het concept is zo oud als de gemedicaliseerde bevalling maar ons bewust- zijn er van is nog vrij nieuw. Om maar even heel duidelijk te zijn; het is niet de vrouw die teleurgesteld was dat ze niet bij kaarslicht in bad kon bevallen. Het is ook niet het gevolg van nood tijdens een baring of de ingrepen die daar uit voortvloeien. Het is puur en alleen dat wat er gebeurt als de autonomie die een vrouw heeft over haar lijf en geest wordt aangetast. De gevolgen zijn niet anders dan bij elke vorm van geweld. Stress, depres- sie, PTSS of, in mijn ogen bijna erger, het internaliseren van het trauma. Het verlies in het vertrouwen op de eigen mening en in het eigen lijf. Dat is sluipend, verwoestend en kan een leven lang duren. De vrouwen bij wie het trauma er uit komt, degenen die de weg naar hulp vinden, die kunnen het uiteindelijk verwerken. Er zijn geen Nederlandse onderzoeken naar de incidentie van obstetric violence. Wel verhalen, eindeloos veel verhalen. Van vrouwen, maar ook van doula's, verloskundigen en andere zorgverleners. De choquerende conclusie is dat obstetric violence eigenlijk heel gewoon is. Dat het mis- schien in de een of andere vorm bij een groot deel van alle zwangerschap- pen en baringen om de hoek komt kijken. Betekent dat dat het merendeel van obstetrische zorgverleners dan vrese- lijke mensen zijn? Schurken die eens lekker in een vrouw gaan knippen om maar snel naar huis te kunnen? Nee, natuurlijk niet. Ik denk zelf dat in veruit de meeste gevallen de 'dader' uit oprechte, goede bedoelingen handelt. Hoe vaak hoor je immers niet dat je “soms even streng moet zijn” voor een barende? Of dat iets “nu eenmaal protocol is”? Dat als ze niet meewerkt haar kind zomaar dood kan gaan en dat het uiteindelijk voor haar eigen bestwil was. Het probleem van al die goede bedoelingen is dat ze heel paternalistisch zijn. In de afweging om een vrouw onder druk te zetten ten behoeve van je eigen mening over haar foetus vergeten we iemand: de vrouw zelf. Het is háár lijf, ook als daar toevallig een kind in zit. Ze is te alle tijde een persoon, een mens. Ze heeft te allen tijde volledige autonomie. Ja, ook als een zorgverlener denkt dat ze de verkeerde beslissing maakt voor haar kind. Het is en blijft namelijk echt altijd háár beslissing. n Voor de volgende uitgave neemt een andere vakgenoot de pen ter hand! Heeft u interesse? Mail: redactie@nataal.nl Charly Dym Geboorte activist